Gbolohun Onibo Eyi ni gbolohun ti a fi gbolohun miiran bo inu re. Gbolohun onibo pin si; Gbolohun onibo asaponle Gbolohun onibo asapejuwe Gbolohun onibo asodoruko Gbolohun Onibo asaponle Eyi ni gbolohun ti a fi n se aponle ninu gbolohun nipa lilo oro atoka “ti” tabi “bi”. Apeere. Awon ole yoo sa bi […]
Gbolohun ni afo ti o kun, to si ni ise to n se nibikibi ti won ba ti je jade. Gbolohun ni olori iso. Eya gbolohun nipa ise won Gbolohun alalaye Gbolohun Ibeere Gbolohun ase Gbolohun ebe Gbolohun ayisodi Gbolohun alalaye:Eyi ni a fi n se iroyin bi isele tabi nnkan se ri fun
AKOLE ISE EYA GBOLOHUN NIPA ISE WON Read More »
Fonoloji ni eko nipa eto iro. A le saleye eko nipa eto iro labe awon ori oro wonyi ninu ede Yoruba Iro faweli Iro konsonanti Eto silebu Ohun Ipaje Aranmo Oro ayalo Apetunpe abbl. Atunyewo faweli ati konsonanti faweli ni iro ti a pe nigba ti ko si idiwo fun eemi. Iro faweli
AKOLE ISE – SISE ATUNYEWO FONOLOJI EDE YORUBA Read More »
Silebu ni ege oro ti o kere julo ti a le da fi ohun pe ni enu ni ori isemii kan soso. Ege agbaohun (a-gba-ohun) ni silebu je, eyi ni pe iye ibi ti ohun bat i jeyo ninu oro kan ni yoo fi iye silebu ti oro naa ni han. Iro meta ni o
AKORI EKO: ATUNYEWO AMI OHUN ATI SILEBU EDE YORUBA Read More »
Ere idaraya ni awon ere t tewe – tagba maa n se lati mu ki ara won jipepe. Bi awon Yoruba se feran ise – sise to bee naa ni won ni akoko fun ere idaraya. Akoko ti ise ba dile tabi awon eniyan ba dari bo lati ibi ise oojo won ni won maa
AKORI EKO: ERE IDARAYA Read More »
Gbolohun ni oro tabi akojopo oro ti o ni itumo. Gbolohun le je ipede ti o ni itumo tabi ni ise ti o n se nibikibi ti o ba ti jeyo. Bakan naa a le pe gbolohun ni oro ti a le pin si spola oro-oruko ati apola ise. ISORI GBOLOHUN EDE YORUBA Gbolohun eleyo
AKORI EKO: ATUNYEWO AWON EYA GBOLOHUN Read More »
JE OLOGBON OMO A ko mi nifee Mo mo fee su A ko mi lror Mo moro atata I pe Awon agba lo ko mi ni samusamu Ti mot i menu ije Ife mi yato si teni ti n yinmu Oro mi yapa si tala taan toto Ipede mi mogbon dani Ife temi si ye
AKORI EKO: EWI AKOMOLEDE Read More »
Isinku ni eye ikeyin ti a se fun oku. Ni ile Yoruba, ayeye isinku agba je ohun Pataki ti o fese mule ni awujo awon Yoruba paapaa ti o ba je agbalagba ti o fi owo rori ku. Inawo ati ipalemo oku maa n po fun awon molebi ati ana oku. Gbogbo molebi oku ti
ASA ISINKU NI ILE YORUBA Read More »
Fonoloji ni imo eto amulo iro lapapo. Eko ti o je mo bi a se n to iro papo ninu oro ede Yoruba ti oro ede Yoruba si fi yori si gbolohun ede Yoruba ni a n pen i fonoloji. Iro Faweli: Eyi ni awon iro ti a maa n gbe jade nigba ti ko
AKORI EKO: FONOLOJI EDE YORUBA Read More »
Aroko ni atinuda ero eni, ti a ko lori ori oro kan Pataki si inu iwe fun onkawe lati ka. Orisi aroko ti o wa niyi; Aroko oni leta Aroko onisorogbesi Aroko alariyanyan Aroko alapejuwe Aroko ojemo – isipaya Aroko atonisona asotan Aroko oniroyin Awon ilana to se Pataki fun aroko kiko Yiyan ori-oro: A
AKOLE ISE: AROKO KIKO Read More »
Akoto ni sipeli tuntun ti awon onimo ede Yoruba fi enu ko le lori ni odun 1974 lati fi maa ko ede Yoruba sile. Awon ayipada ti o de ba kiko ede Yoruba sile ni wonyi SIPELI ATIJO SIPELI TUNTUN IFIYESI Aiya Aiye Eiye Aya Aye Eye A gbodo yo faweli “I” nitori a ko
AKOLE ISE: AKOTO EDE YORUBA Read More »
Silebu ni ege oro ti okere julo ti a le pe jade ni enu ni ori isemii kan soso Batani / Ihun Silebu Ihun silebu maa n toka si awon ege iro otooto ti won n je yo ni apa silebu. Apeere apa silebu ni wonyi; APA ALEYE APEERE ORO APA (a) Odo
Iro ohun ni lilo soke, lilo sodo ohun eniyan nigba ti a ba n soro. Iro ohun inu ede Yoruba pin si ona meji; Iro ohun geere Iro ohun eleyoo Iro ohun geere: Eyi ni iro ohun ti o duro ni ori silebu lai ni eyo rara. Awon iro bee ni; Iro ohun oke (
AKOLE ISE: ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE YORUBA (ILO OHUN) Read More »
Ouje ni awon ohun ti eniyan ati aranko n je tabi mu ti o fun ara wa ni okun ati agbara. Won ni “Bi ebi ba kuro ninu ise, ise buse. Ouje ni oogun ebi. Ise Agbe ni ise ti o gbajumo julo ni ile Yoruba, awon agbe yii ni on pese ire-oko ti eniyan
AKOLE ISE: SISE OUNJE AWUJO YORUBA Read More »
Apejuwe iro konsonanti Iro konsonanti ni iro ti idiwo maa n wa fun eemi ti a fi gbe won jade. A le pin iro konsonanti si ona wonyi; Ibi isenupe Ona isenupe Ipo alafo tan-an-na Ibi isenupe: Eyi ni ogangan ibi ti a ti pe iro konsonanti ni enu. O le je afipe asunsi tabi
AKOLE ISE: ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE Read More »
Ere – onise – ese/iwi egungun , ijala Oriki itan isedele tabi eyi to n so idi abajo litireso atenudenu Yoruba ni eyi, awon ohun ti o n suyo nibe ni oriki itan isedale ati awon asa ajogunba Yoruba. Kiki ati kike je okan lara igbadun litireso atenudenu. Awon itan isedala ti a maa n
EKO LORI IGBADUN TI O WA NINU LITIRESO ALOHUN Read More »
AKOLE ISE: ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE YORUBA Apejuwe iro faweli A le sapejuwe iro faweli ni ona merin wonyi; Ipo ti afase wa Apa kan ara ahon to gbe soke ju lo ninu enu Bi apa to ga soke naa se ga to ninu enu Ipo ti ete wa Ipo ti afase wa: Afase
ITESIWAJU LORI EKO IRO EDE YORUBA Read More »
AKOLE ISE: ATUYEWO AWON EYA ARA – IFO (EYA ARA ISORO) Eya ara ifo ni eya ara ti a maa n lo fun gbigbe iro ifo jade A le pin eya ara ifo si isori meji, awon ni; Eya ara ifo ti a le fi oju ri: apeere: ete oke, ete isale, eyin oke, e
A le fun awon iro faweli kookan ni oruko bayii: [a] faweli airanmupe ayanupe (odo) aarin perese [e] faweli airanmupe ahanudiepe (ebake) iwaju perese [ε] faweli airanmupe ayanudiepe (ebado) iwaju perese [i] faweli airanmupe ahanupe (oke) iwaju perese [o] faweli airanmupe ahanudiepe (ebake) eyin roboto [ᴝ] faweli airanmupe ayanudiepe (ebado) eyin roboto [u] faweli airanmupe
AKORI EKO: ATUNYEWO APEJUWE IRO KONSONANTI ATI IRO FAWELI Iro konsonanti ni awon iro ti idiwo maa n wa fun eemi ti a fi n gbe won jade. Idiwo le waye nipa ki ona eemi se patapata, ki iro jade pelu ariwo taki ki o se die ki iro jade ni irorun. Awon iro konsonanti